Diagnostyka różnicowa prowadzi do jednoznacznego rozpoznania choroby, co umożliwia niezwłoczne wdrożenie odpowiedniego leczenia. Jest to niezwykle ważne w przypadku wielu chorób, które nierozpoznane na czas, w konsekwencji będą wymagały długotrwałego leczenia, interwencji chirurgicznej, a nawet mogą skończyć się śmiercią Pacjenta. Mimo że czas diagnostyki różnicowej powinien być jak najkrótszy, to w żadnym wypadku nie można jej zakończyć, jeśli istnieje choć cień wątpliwości co do trafności diagnozy.
Czym jest diagnostyka różnicowa?
Diagnostyka różnicowa, nazywana również rozpoznaniem różnicowym to postępowanie, które ma na celu określenie stanu zdrowia Pacjenta oraz czynników powodujących ten stan. Istotą procesu diagnostyki różnicowej jest ocena prawdopodobieństwa, że dany objaw kliniczny lub grupa objawów występuje w określonej chorobie. Aby dokonać właściwego rozpoznania należy eliminować kolejno najmniej prawdopodobne hipotezy, aż do znalezienia objawu patognomonicznego, który jest znamienny dla konkretnej jednostki chorobowej.
Różniące się od siebie choroby, wielokrotnie dają niejednoznaczne objawy, na skutek czego trudno je rozpoznać i na odpowiednio wczesnym etapie wdrożyć właściwe leczenie. Diagnostyka różnicowa ma więc na celu wyeliminować ryzyko błędu w przypadku schorzenia, którego obraz kliniczny zbliżony jest do choroby o zupełnie innym podłożu.
Jak przebiega diagnostyka różnicowa?
Diagnostyka różnicowa składa się z kilku etapów, których przeprowadzenie jest warunkiem skutecznej terapii:
- prowadzenie analizy pacjenta
- diagnozowanie problemu
- zbierania wywiadu z pacjentem
- badanie fizykalne wraz z interpretacją stwierdzanych odchyleń od stanu prawidłowego
- analiza ograniczeń dotyczących badanych części ciała
- lokalizacyjna analiza różnicowa zależnie od stwierdzanych objawów dodatkowych
- rozpoznanie stanów potencjalnie zagrażających zdrowiu i życiu pacjenta
- planowanie oraz prowadzenie leczenia ze szczególnym uwzględnieniem wnioskowania klinicznego
Diagnostyka różnicowa ma na celu poprawę bezpieczeństwa zdrowotnego pacjentów, podniesienie skuteczności leczenia oraz minimalizowanie zagrożeń związanych z wielochorobowością. Dla fizjoterapeuty przyjmującego pacjentów pierwszorazowych stanowi zaś poprawę bezpieczeństwa cywilno-prawnego. Więcej o diagnostyce różnicowej dowiedzą się Państwo z cyklu naszych kursów: https://versusmedicus.pl/diagnostyka-medyczna-i-roznicowa/.
W jakich dziedzinach medycyny diagnostyka różnicowa znajduje zastosowanie?
Śmiało można odpowiedzieć, że w każdej. Objawy chorobowe niekiedy są tak łudząco do siebie podobne, że niezmiernie trudno jest rozpoznać chorobę podstawową. Czasochłonne i wymagające przeprowadzenia różnorodnych badań jest rozpoznanie przewlekłych chorób ogólnoustrojowych. Wiele schorzeń manifestuje się zmianami skórnymi, każąc szukać przyczyn dermatologicznych. Bóle wielomiejscowe i bóle uogólnione mogą oznaczać choroby reumatyczne, endokrynopatie, choroby nowotworowe układowe lub narządowe uogólnione. Konsekwencje dla układu ruchu mogą stanowić: główne schorzenia endokrynologiczne, schorzenia reumatyczne, ale też chłoniaki, białaczki, choroby zapalne infekcyjne i nieinfekcyjne.
Objawy ogólnomedyczne w obrębie kończyn górnych, obręczy barkowej, szyi i głowy mogą wskazywać na schorzenia układu tętniczego, żylnego i limfatycznego oraz limfadenopatię szyjną, podobojczykową lub pachową. Objawy ze strony układu oddechowego i układu krążenia oraz bóle klatki piersiowej (duszność, kaszel, krwioplucie, zaburzenia rytmu serca), mogą być związane z wielochorobowością, rakiem sutka, ale też wynikać z wad wrodzonych klatki piersiowej i ich wpływu na funkcjonowanie układu oddechowego i krążenia. Objawy ze strony przewodu pokarmowego i układu moczowo-płciowego mogą przenosić konsekwencje na na kończyny dolne, gdzie diagnostyki różnicowej będą wymagały obrzęki i schorzenia naczyniowe. Również problemy emocjonalne różnego pochodzenia, mogą dawać obraz wielu chorób, trudnych do zdiagnozowania.
Sprawdź: Jak rozpoznać traumę w ciele pacjenta?
Przykłady można mnożyć w nieskończoność. Istotne jest to, że w większości przypadków Pacjenci w pierwszej kolejności trafiają do gabinetu terapeuty manualnego lub fizjoterapeuty. Badania obrazowe oraz testy funkcjonalne diagnostyki różnicowej, mają pomóc specjaliście odróżnić od siebie wszystkie dolegliwości i tym samym zaplanować dla pacjenta skuteczny, optymalny plan postępowania terapeutycznego.