Podstawą pracy każdego fizjoterapeuty, osteopaty czy masażysty jest świadomy dotyk zarówno na etapie diagnozowania dysfunkcji, jak i w czasie terapii. Wielką sztuką jest zastosowanie teoretycznej znajomości anatomii w praktyce, ale równie ważna jest wrażliwość terapeuty, wewnętrzny spokój i cierpliwość. Terapeuta posiadający te umiejętności jest gotowy do pracy, resztę podpowie ludzkie ciało, wystarczy tylko zauważyć i rozpoznać sygnały jakie wysyła.
Zastosowanie anatomii palpacyjnej w praktyce terapeutycznej
Fundamentem anatomii palpacyjnej jest dotyk. To właśnie dzięki niemu, fizjoterapeuta może trafnie ocenić położenie danej struktury anatomicznej, rozpoznać jej rozmiar, kształt oraz twardość. Powszechnie wiadomo, że każdy człowiek jest inny; budowa ciała, sylwetka, waga sprawiają, że te same mięśnie mogą mieć nieznacznie inne położenie, kształt i różną głębokość umiejscowienia. Tylko trafne rozpoznanie struktur, gwarantuje skuteczne leczenie.
Dzięki kompleksowemu podejściu do ciała człowieka, jego struktur i ich funkcji, anatomia palpacyjna wykorzystywana jest nie tylko w masażu czy innych technikach terapii manualnej, ale również znajduje swoje zastosowanie w specjalizacjach; ortopedii, neurologii, endokrynologii i innych.
Więcej na temat zastosowania anatomii palpacyjnej znajdziesz w tym artykule: https://versusmedicus.pl/zastosowanie-anatomii-palpacyjnej-w-diagnostyce-i-terapii/.
Istota anatomii palpacyjnej i jej zastosowanie w terapii manualnej
Anatomia palpacyjna jest coraz bardziej powszechną metodą diagnostyki medycznej, stosowaną do badania narządów ruchu oraz narządów wewnętrznych. Aby fizjoterapeuta czy osteopata mógł sprawnie zlokalizować położenie danej struktury, trafnie ocenić jej stan i dobrać właściwą terapię, musi posiadać wiedzę teoretyczną z zakresu anatomii opisowej, topograficznej i palpacyjnej. Uzupełnieniem podstaw teoretycznych są zaś umiejętności praktyczne badania elementów: kostnych, więzadłowych, tkanek miękkich (mięśniowych i powięziowych), nerwów obwodowych, naczyń krwionośnych i węzłów chłonnych.
Doskonałym przygotowaniem do palpacji na żywym organizmie będzie proponowane przez Versus Medicus szkolenie z Anatomii Palpacyjnej.
Znaczenie komunikacji werbalnej i niewerbalnej
Fizjoterateuta i osteopata, kiedy posiada już wiedzę z anatomii człowieka, potrafi na jej podstawie zlokalizować struktury anatomiczne, a nawet rozpoznać nieprawidłowości. Jednak dla zmaksymalizowania skuteczności leczenia manualnego, konieczne jest wsłuchanie się w reakcje i sygnały płynące podczas zabiegu z ciała Pacjenta oraz bycie świadomym dotykanych struktur ciała. Palpowane struktury i tkanki komunikują się z dłońmi terapeuty, odpowiadają na dotyk opuszków palców lub całej dłoni, dlatego powinien on być stabilny i wrażliwy na eksplorowane miejsca. Jeśli palpowana struktura jest nieruchoma, to terapeuta ruchem dłoni bada jej kształt lub kierunek przebiegu włókien mięśnia. Ruchome struktury zaś, samoistnie dają sygnały w postaci skurczu mięśnia czy ruchu kości. Rolą terapeuty jest wtedy pozwolić im pracować pod dłonią, wsłuchać się w te symptomy i prawidłowo je rozpoznać.
Niezwykle ważna jest więc nauka poprawnych gestów stosowanych w badaniu palpacyjnym. Uczestnicząc w szkoleniu Versusu Medicus będą Państwo doskonalić swoje zdolności badania palpacyjnego. Poznają Państwo zasady różnorodnego ułożenia dłoni na ciele Pacjenta oraz techniki stosowania odpowiedniego nacisku na określoną głębokość poszczególnych tkanek czy struktur.
Czynniki warunkujące prawidłową, skuteczną i bezpieczną pracę osteopaty i fizjoterapeuty
Podstawą diagnostyki struktur anatomicznych jest precyzyjne badanie, przeprowadzone ze zrozumieniem. Po badaniu wizualnym danej struktury, terapeuta powinien powoli, dotykając miejsce obok miejsca, zlokalizować badaną strukturę i odróżnić ją od przylegających do niej tkanek.
Dla każdego pacjenta, czy konkretnego obszaru badania, należy ustalić optymalną siłę nacisku. Ważna jest tu reaktywność pacjenta, głębokość badanej struktury oraz konsystencja badanej tkanki. W zależności od tego czy struktura anatomiczna znajduje się na poziomie skórnym, podskórnym, okostnowym, powięziowym, czy mięśniowym, siła nacisku powinna być różna. Dotarcie do miejsc wrażliwych badanej struktury i precyzyjna ich ocena możliwa jest dopiero po dogłębnej palpacji, aż do wyczucia oporu tkankowego. Program naszego szkolenia obejmuje doskonalenie technik z zakresu anatomii opisowej, topograficznej i palpacyjnej części ciała: okolicy głowy i szyi oraz tułowia: klatki piersiowej, brzucha, grzbietu, kończyny górnej, kończyny dolnej, a także poszczególnych układów: kostno-stawowego (kości, stawy, więzadła), mięśniowo-powięziowego, układu krwionośnego z elementami układu chłonnego oraz układu nerwowego.
Korzyści z połączenia anatomii palpacyjnej i masażu w praktyce terapeutycznej
Podstawą terapeutycznej pracy z ciałem jest globalne podejście do struktury człowieka jako całości. Anatomia palpacyjna to działanie, rozpoczynające się od zrozumienia funkcjonowania ludzkiego ciała, znalezienia pierwotnej przyczyny dolegliwości, następnie postawienia właściwej diagnozy i wreszcie zastosowania odpowiedniej metody leczenia dysfunkcji. Właściwe wykorzystanie umiejętności palpacji struktur anatomicznych, jest podstawą diagnozy i interwencji terapeutycznej w terapiach manualnych. Precyzyjny dotyk pozwala zrozumieć posturalne i dynamiczne relacje biomechaniczne ciała, co umożliwia dotarcie do źródła dysfunkcji i skuteczne jej wyeliminowanie.
Zobacz także:
- Czym jest rozluźnianie mięśniowo-powięziowe?
Pośród metod terapeutycznych, stosowanych w celu zmniejszenia dolegliwości bólowych, przywrócenia prawidłowej funkcji powięzi i wsparcia obszarów osłabionych przez jej uszkodzenie, najbardziej skutecznym okazuje się rozluźnianie mięśniowo-powięziowe. Mobilizacja powięzi, zwiększenie jej elastyczności oraz rozluźnienie i rozciągnięcie powięzi w celu złagodzenia napięcia, likwiduje wiele schorzeń i dolegliwości oddalonych od miejsca bólu zarówno czasowo, jak i przestrzennie. - Czym jest powięź? Rola i funkcje powięzi w ciele człowieka
Powięź to tkanka, która tworząc sieć otulającą i napinającą poszczególne elementy ludzkiego ciała, scala je w jedną spójną konstrukcję. Włókna kolagenowe tkanki łącznej tworzą zewnętrzną osłonę poszczególnych mięśni, grup mięśniowych i całej warstwy, utrzymują strukturalną jedność ciała oraz pełnią funkcję ochronną. Powięź odgrywa również niezwykle ważną rolę w procesach biochemicznych, hemodynamiki, komunikacji międzykomórkowej oraz funkcję immunologiczną. - Fizjoterapia w leczeniu urazów sportowych
Nie tylko osoby amatorsko uprawiające sport, ale również zawodowi sportowcy są narażeni na urazy i przeciążenia. W przypadku urazów sportowych zwykle nie ma potrzeby leczenia farmakologicznego, a operacje chirurgiczne dotyczą jedynie bardzo poważnych kontuzji. Urazy sportowe i przeciążenia wymagają fizjoterapii lub rehabilitacji, a im wcześniej, tym lepiej. Całkowite zaniechanie terapii może doprowadzić do negatywnych i nieodwracalnych skutków.