W kształtowaniu postawy ciała ogromne znaczenie mają uwarunkowania genetyczne, objawiające się predyspozycją pewnych grup mięśniowych do skracania się. Zakodowana w genach struktura napięć w relacji ze sferą psychiczną człowieka, powoduje wygaszane napięć, albo ich wzmacnianie. Poprzez mięśnie bowiem wyrażają się napięcia mentalne, emocje, uczucia i sposób bycia, co z kolei kształtuje postawę człowieka i jego ruchy fizyczne. Autorka metody G.D.S. dostrzegła te zależności i w odpowiedzi na nie opracowała metodę skutecznej i trwałej terapii łańcuchów mięśniowych i stawowych, która pozwala kontrolować i kierować napięciami, związanymi z zachowaniem.
Czym są łańcuchy mięśniowe i stawowe?
Łańcuchy mięśniowe i stawowe to grupy mięśni wraz z otoczkami, które łączą części ciała między sobą i odpowiadają za równowagę. Prawidłowe ich funkcjonowanie powinno umożliwić płynne przechodzenie z jednej postawy w drugą, optymalizować funkcjonowanie ciała i zapewnić jego prawidłowe kształtowanie. Mięśnie połączone w poszczególne grupy mięśniowe, umiejscowione są w konkretnym rejonie ciała. Tworząc łańcuchy, harmonijnie uzupełniają się w swoim działaniu, nadają ciału określony kształt, nie hamując przy tym jego dynamiki. Aktywacja określonych mięśni, związana z wyrażaniem osobowości, kumuluje się w konkretnym rejonie ciała, nazywanym zawiasem pierwotnym, usytuowanym na poziomie biodra, kostki lub szyi.
Znaczenie łańcuchów mięśniowych i stawowych dla zdrowia człowieka
Obszar działania każdego łańcucha nazywany jest obszarem lennym. Dopóki łańcuchy mięśniowe działają w obrębie swojego “terytorium”, ogólna równowaga zostaje zachowana. Zbyt silne działanie jednego łańcucha, wywołane impulsami ze strefy psychicznej powoduje, że inne mięśnie zaczynają działać w kierunku przeciwnym, wywołując dolegliwości bólowe. Płynne przechodzenie z jednej postawy w drugą zostaje zaburzone, na skutek aktywacji pewnej grupy mięśni w sposób stały. Zwiększony tonus mięśnia i innych z nim powiązanych prowadzi do powstania w ciele łańcucha napięć mięśniowo-powięziowych. Powtarzalne i długotrwałe napięcia prowadzą zaś do zamknięcia ciała w konkretnym typie postawy.
Wszelkie zaburzenia równowagi prowadzą do zwyrodnienia stawów, zaburzeń statyki kręgosłupa (nadmierna lordoza, kifoza czy skolioza), patologii kończyn oraz bólu różnego pochodzenia (lumbago, ból szyi, ból lędźwiowy).
Na czym polega metoda G.D.S. (ŁM)
Metoda G.D.S., opracowana przez fizjoterapeutkę i osteopatkę Godelieve Denys-Struyf zajmuje się powiązaniami między funkcjonowaniem ciała, a zachowaniami psychologicznymi. Wszystkie części ciała są ze sobą połączone, a tworząc łańcuchy mięśniowo-powięziowe, stają się narzędziem wyrazu psychiczno-cielesnego. Każdy odruch, stres, stan emocjonalny, napięcie oraz sposób bycia znajduje swoje odzwierciedlenie w łańcuchu mięśniowo-stawowym, przez co kształtuje postawę człowieka, wpływa na jego gesty, a nawet oddychanie. Koncepcja współdziałania stawów i grup mięśni obejmuje zatem interakcje między wyrażaniem osobowości, postawą i zachowaniem.
Istota łańcuchów mięśniowych
Metoda G.D.S bazuje na wyodrębnieniu sześciu rodzin mięśniowych, które grupują mięśnie ze względu na cechy charakterystyczne dla danego typu łańcuchów, odpowiadające im rodzaje postaw oraz wpływające na nie elementy emocjonalne. Każdy łańcuch występuje po prawej i po lewej stronie ciała, a będąc nośnikiem odruchów psychicznych, kształtuje określone typy postawy.
Cztery łańcuch osobowości, które silnie oddziałują na fizjologię kręgosłupa, umiejscowione są w płaszczyźnie strzałkowej. Zaliczamy do nich:
- łańcuchy przednio-przyśrodkowe AM
- łańcuch tylno-przyśrodkowy PM
- łańcuch tylno-przedni PA
- łańcuch tylno-przedni AP
Z kolei łańcuchy relacji, wyrażone w płaszczyźnie czołowej i horyzontalnej działające w obrębie kończyn i obręczy to:
- łańcuch przednio-boczny AL
- łańcuch tylno-boczny PL
Jeśli chcą Państwo zgłębić swoją wiedzę na temat łańcuchów mięśniowych i stawowych, już dziś zapraszamy do udziału w 7 edycji szkolenia VERSUS MEDICUS Ciechomski Sp z o.o., które dostępne będzie od września br.
Metody leczenia i sposoby pielęgnacji łańcuchów mięśniowych i stawowych
Metoda G.D.S obejmuje zarówno działania profilaktyczne, jak i terapeutyczne. Jej wysoka skuteczność wynika z tego, że G.D.S oparta jest na poszukiwaniu przyczyn różnych patologii oraz całościowemu podejściu do organizmu człowieka.
Dzięki profilaktyce, przeprowadzonej pod opieką terapeuty, Pacjent nabywa świadomości własnego ciała. Umiejętność radzenia sobie ze stresem oraz właściwego reagowania na czynniki zewnętrzne, pozwala na wypracowanie sposobów wyrównywania napięć mięśniowych.
Terapia metodą G.D.S. dla każdego pacjenta dobierana jest indywidualnie. Mimo, iż obejmuje szeroki zakres technik terapeutycznych; technik odruchowych, masaży, napięć izometrycznych, mobilizacji, metod globalnego i miejscowego rozciągania, to nie dyktuje gotowych rozwiązań. To rolą terapeuty jest tak dobrać odpowiednią metodę do konkretnego przypadku, aby leczenie było skuteczne, a nawroty czy pojawienie się nowych patologii nie miało miejsca.
Dysfunkcje i inne schorzenia mogą występować zarówno u dzieci, jak i dorosłych, dlatego w terapii niezwykle ważna jest znajomość anatomii i fizjologii. Zwykle źródłem patologii jest zbyt silne działanie danej grupy mięśni, będące następstwem reakcji emocjonalnej na dany bodziec. Takie napięcie objawia się w usztywnieniu postawy, ograniczającej swobodę ruchu i dającej objawy bólowe. Dlatego, niezwykle istotne dla skutecznego leczenia jest rozpoznanie strategii postawy Pacjenta, ukształtowanej na skutek napięć, występujących w poszczególnych partiach ciała.
Zobacz także:
- Rola powięzi w prewencji urazów sportowych
Urazy sportowe stanowią istotny problem w środowisku osób aktywnych fizycznie, prowadząc nie tylko do bólu i ograniczeń ruchowych, ale również do długotrwałych przerw w treningach, a w skrajnych przypadkach – do zakończenia kariery sportowej. Kontuzje mogą powodować zaburzenia w codziennym funkcjonowaniu, wpływać na kondycję psychiczną oraz generować koszty związane z leczeniem i rehabilitacją. W kontekście prewencji urazów kluczową rolę odgrywa powięź – tkanka łączna otaczająca mięśnie, stawy i narządy wewnętrzne. Jej zdrowie i elastyczność są niezbędne dla prawidłowego funkcjonowania układu ruchu oraz minimalizacji ryzyka kontuzji. - Adaptacje postawy a układ powięziowy
Postawa ciała odgrywa kluczową rolę w utrzymaniu zdrowia i sprawności fizycznej człowieka. Jest wynikiem współdziałania układu mięśniowego, kostnego oraz powięziowego, które razem tworzą złożony system zapewniający stabilność i mobilność. Powięź, będąca trójwymiarową siecią tkanki łącznej, otacza i przenika wszystkie struktury ciała, wpływając na ich funkcjonowanie oraz adaptację do obciążeń. Zrozumienie mechanizmów adaptacji postawy w kontekście układu powięziowego jest kluczowe dla profilaktyki i terapii zaburzeń posturalnych. - Znaczenie hipotezy terapeutycznej w Manipulacji Powięzi
Współczesna praktyka fizjoterapeutyczna, osteopatyczna oraz rehabilitacyjna coraz częściej stawia na interdyscyplinarne podejście, w którym kluczową rolę odgrywa właściwe formułowanie hipotez terapeutycznych. Szczególnie w kontekście manipulacji powięzi – techniki, która wymaga głębokiej znajomości anatomii, biomechaniki oraz neurofizjologii – prawidłowo postawiona hipoteza terapeutyczna stanowi fundament skutecznej interwencji. Precyzyjna diagnoza wstępna, oparta na szczegółowym wywiadzie oraz obserwacji klinicznej, umożliwia wypracowanie optymalnego planu terapii, zwiększając tym samym szansę na trwałą poprawę funkcji pacjenta.