Nie tylko osoby amatorsko uprawiające sport, ale również zawodowi sportowcy są narażeni na urazy i przeciążenia. W przypadku urazów sportowych zwykle nie ma potrzeby leczenia farmakologicznego, a operacje chirurgiczne dotyczą jedynie bardzo poważnych kontuzji. Urazy sportowe i przeciążenia wymagają fizjoterapii lub rehabilitacji, a im wcześniej, tym lepiej. Całkowite zaniechanie terapii może doprowadzić do negatywnych i nieodwracalnych skutków.
Najczęstsze rodzaje urazów sportowych
Urazy sportowe dotyczą niemal każdej dyscypliny sportu i chociaż wyszczególnia się sporty walki, rajdy samochodowe, narciarstwo czy piłkę nożną jako te, podczas których urazy dotykają zawodowców, to urazy u amatorów wcale nie są rzadkością. Bieganie, pływanie, jazda na rowerze, gra w siatkówkę, koszykówkę, a nawet w kręgle, również mogą skończyć się kontuzją w mięśniach, stawach, ścięgnach, więzadłach, kościach czy nerwach.
Urazy sportowe można podzielić na dwie kategorie:
- Urazy ostre, które są następstwem urazu mechanicznego, występują nagle i można do nich zaliczyć: stłuczenie, skręcenie kostki czy kolana, zwichnięcie stawów skokowych, naciągnięcie i naderwanie mięśni, złamanie kości, a także uszkodzenie więzadeł łokci czy kolan.
- Urazy przewlekłe, które rozwijają się stopniowo, na skutek przeciążenia i nieprawidłowego obciążenia struktur mięśniowo-szkieletowych.
Urazy u zawodowców i amatorów
Urazy u profesjonalistów są tak częste, że posiadają już swoje jednoznaczne określenia:
- łokieć tenisisty czy golfisty
- kolano biegacza, skoczka
- plecy pływaka
- uszkodzenie ścięgna Achillesa
- zespół cieśni nadgarstka
- bark zamrożony
Osoby uprawiające sport amatorsko, narażone są na urazy, nie tyle z powodu intensywnych treningów czy ogromnego wysiłku w czasie zawodów, jak zawodowi sportowcy, co na skutek niewłaściwego przygotowania do treningu, nieodpowiedniego stroju, sprzętu czy nieprawidłowej diety, braku rozgrzewki, niekontrolowanej aktywności ponad siły lub też braku ochłodzenia organizmu po treningu.
Sportowcy amatorzy nie mają trenera, ani opiekuna medycznego, a brak wiedzy fachowej, niewłaściwa suplementacja i często przetrenowanie może prowadzić do powstania przeciążeń i urazów. Dlatego do przywrócenia prawidłowych funkcji narządów ruchu konieczna jest pomoc fizjoterapeuty. Program technik terapeutycznych, takich jak: osteopatia, terapia manualna, ćwiczenia wzmacniające i rozciągające czy masaż, jest opracowywany indywidualnie dla każdego Pacjenta, w zależności od rodzaju urazu sportowego, wieku Pacjenta i prowadzonego przez niego stylu życia. Warto bowiem zaznaczyć, że ryzyko wystąpienia urazów związane jest nie tylko ze sportem, ale też bardzo często z rodzajem wykonywanej pracy.
O ile urazy ostre dają jednoznaczne objawy i są widoczne natychmiast w miejscu, w którym powstały, to urazy przewlekłe ujawniają się po jakimś, nawet bardzo odległym czasie i najważniejsze jest wtedy znalezienie źródła powstałej dysfunkcji. Jeśli będą Państwo zainteresowani istotą leczenia fizjoterapeutycznego, zapraszamy do artykułu: Fizjoterapia przewlekłych stanów pourazowych
Rola fizjoterapii w leczeniu urazów sportowych
Fizjoterapia w leczeniu urazów sportowych odgrywa kluczową rolę. Odpowiednio przeprowadzona, pozwala Pacjentowi szybko wrócić do pełnej sprawności.
Jak zatem wygląda rehabilitacja po urazach sportowych?
- w pierwszym okresie po urazie należy unikać dalszego obciążenia uszkodzonej struktury
- działanie fizjoterapeuty zorientowane jest na łagodzenie bólu i zredukowanie stanu zapalnego
- później następują działania związane z poprawą ruchomości i ze wzmocnieniem mięśni
- odpowiednio dobrane techniki terapeutyczne mają zwiększyć u Pacjenta zakres ruchu, siłę mięśniową i wytrzymałość
- rehabilitacja nie kończy się wraz z powrotem Pacjenta do zwyczajnych aktywności lub dyscypliny sportu, ale jest prowadzona jeszcze przez jakiś czas, w celu całkowitego wyleczenia i zapobiegania nawrotom skutków urazu sportowego lub przeciążenia.
Zobacz także:
- Rola powięzi w prewencji urazów sportowych
Urazy sportowe stanowią istotny problem w środowisku osób aktywnych fizycznie, prowadząc nie tylko do bólu i ograniczeń ruchowych, ale również do długotrwałych przerw w treningach, a w skrajnych przypadkach – do zakończenia kariery sportowej. Kontuzje mogą powodować zaburzenia w codziennym funkcjonowaniu, wpływać na kondycję psychiczną oraz generować koszty związane z leczeniem i rehabilitacją. W kontekście prewencji urazów kluczową rolę odgrywa powięź – tkanka łączna otaczająca mięśnie, stawy i narządy wewnętrzne. Jej zdrowie i elastyczność są niezbędne dla prawidłowego funkcjonowania układu ruchu oraz minimalizacji ryzyka kontuzji. - Adaptacje postawy a układ powięziowy
Postawa ciała odgrywa kluczową rolę w utrzymaniu zdrowia i sprawności fizycznej człowieka. Jest wynikiem współdziałania układu mięśniowego, kostnego oraz powięziowego, które razem tworzą złożony system zapewniający stabilność i mobilność. Powięź, będąca trójwymiarową siecią tkanki łącznej, otacza i przenika wszystkie struktury ciała, wpływając na ich funkcjonowanie oraz adaptację do obciążeń. Zrozumienie mechanizmów adaptacji postawy w kontekście układu powięziowego jest kluczowe dla profilaktyki i terapii zaburzeń posturalnych. - Znaczenie hipotezy terapeutycznej w Manipulacji Powięzi
Współczesna praktyka fizjoterapeutyczna, osteopatyczna oraz rehabilitacyjna coraz częściej stawia na interdyscyplinarne podejście, w którym kluczową rolę odgrywa właściwe formułowanie hipotez terapeutycznych. Szczególnie w kontekście manipulacji powięzi – techniki, która wymaga głębokiej znajomości anatomii, biomechaniki oraz neurofizjologii – prawidłowo postawiona hipoteza terapeutyczna stanowi fundament skutecznej interwencji. Precyzyjna diagnoza wstępna, oparta na szczegółowym wywiadzie oraz obserwacji klinicznej, umożliwia wypracowanie optymalnego planu terapii, zwiększając tym samym szansę na trwałą poprawę funkcji pacjenta.