Nie tylko osoby amatorsko uprawiające sport, ale również zawodowi sportowcy są narażeni na urazy i przeciążenia. W przypadku urazów sportowych zwykle nie ma potrzeby leczenia farmakologicznego, a operacje chirurgiczne dotyczą jedynie bardzo poważnych kontuzji. Urazy sportowe i przeciążenia wymagają fizjoterapii lub rehabilitacji, a im wcześniej, tym lepiej. Całkowite zaniechanie terapii może doprowadzić do negatywnych i nieodwracalnych skutków.
Najczęstsze rodzaje urazów sportowych
Urazy sportowe dotyczą niemal każdej dyscypliny sportu i chociaż wyszczególnia się sporty walki, rajdy samochodowe, narciarstwo czy piłkę nożną jako te, podczas których urazy dotykają zawodowców, to urazy u amatorów wcale nie są rzadkością. Bieganie, pływanie, jazda na rowerze, gra w siatkówkę, koszykówkę, a nawet w kręgle, również mogą skończyć się kontuzją w mięśniach, stawach, ścięgnach, więzadłach, kościach czy nerwach.
Urazy sportowe można podzielić na dwie kategorie:
- Urazy ostre, które są następstwem urazu mechanicznego, występują nagle i można do nich zaliczyć: stłuczenie, skręcenie kostki czy kolana, zwichnięcie stawów skokowych, naciągnięcie i naderwanie mięśni, złamanie kości, a także uszkodzenie więzadeł łokci czy kolan.
- Urazy przewlekłe, które rozwijają się stopniowo, na skutek przeciążenia i nieprawidłowego obciążenia struktur mięśniowo-szkieletowych.
Urazy u zawodowców i amatorów
Urazy u profesjonalistów są tak częste, że posiadają już swoje jednoznaczne określenia:
- łokieć tenisisty czy golfisty
- kolano biegacza, skoczka
- plecy pływaka
- uszkodzenie ścięgna Achillesa
- zespół cieśni nadgarstka
- bark zamrożony
Osoby uprawiające sport amatorsko, narażone są na urazy, nie tyle z powodu intensywnych treningów czy ogromnego wysiłku w czasie zawodów, jak zawodowi sportowcy, co na skutek niewłaściwego przygotowania do treningu, nieodpowiedniego stroju, sprzętu czy nieprawidłowej diety, braku rozgrzewki, niekontrolowanej aktywności ponad siły lub też braku ochłodzenia organizmu po treningu.
Sportowcy amatorzy nie mają trenera, ani opiekuna medycznego, a brak wiedzy fachowej, niewłaściwa suplementacja i często przetrenowanie może prowadzić do powstania przeciążeń i urazów. Dlatego do przywrócenia prawidłowych funkcji narządów ruchu konieczna jest pomoc fizjoterapeuty. Program technik terapeutycznych, takich jak: osteopatia, terapia manualna, ćwiczenia wzmacniające i rozciągające czy masaż, jest opracowywany indywidualnie dla każdego Pacjenta, w zależności od rodzaju urazu sportowego, wieku Pacjenta i prowadzonego przez niego stylu życia. Warto bowiem zaznaczyć, że ryzyko wystąpienia urazów związane jest nie tylko ze sportem, ale też bardzo często z rodzajem wykonywanej pracy.
O ile urazy ostre dają jednoznaczne objawy i są widoczne natychmiast w miejscu, w którym powstały, to urazy przewlekłe ujawniają się po jakimś, nawet bardzo odległym czasie i najważniejsze jest wtedy znalezienie źródła powstałej dysfunkcji. Jeśli będą Państwo zainteresowani istotą leczenia fizjoterapeutycznego, zapraszamy do artykułu: Fizjoterapia przewlekłych stanów pourazowych
Rola fizjoterapii w leczeniu urazów sportowych
Fizjoterapia w leczeniu urazów sportowych odgrywa kluczową rolę. Odpowiednio przeprowadzona, pozwala Pacjentowi szybko wrócić do pełnej sprawności.
Jak zatem wygląda rehabilitacja po urazach sportowych?
- w pierwszym okresie po urazie należy unikać dalszego obciążenia uszkodzonej struktury
- działanie fizjoterapeuty zorientowane jest na łagodzenie bólu i zredukowanie stanu zapalnego
- później następują działania związane z poprawą ruchomości i ze wzmocnieniem mięśni
- odpowiednio dobrane techniki terapeutyczne mają zwiększyć u Pacjenta zakres ruchu, siłę mięśniową i wytrzymałość
- rehabilitacja nie kończy się wraz z powrotem Pacjenta do zwyczajnych aktywności lub dyscypliny sportu, ale jest prowadzona jeszcze przez jakiś czas, w celu całkowitego wyleczenia i zapobiegania nawrotom skutków urazu sportowego lub przeciążenia.
Zobacz także:
- Badanie fizykalne brzucha i miednicy kluczem do rozpoznania odchyleń od stanu prawidłowego
Choć pełna diagnostyka należy do lekarza, fizjoterapeuta i osteopata z powodzeniem wykonują wstępną ocenę brzucha i miednicy. Nie chodzi o stawianie diagnozy lekarskiej, ale o wykrycie sygnałów alarmowych, rozróżnienie napięć mięśniowych od objawów chorobowych i określenie, czy Pacjent może być bezpiecznie poddany terapii manualnej. Taka umiejętność nie tylko zwiększa bezpieczeństwo, ale też buduje zaufanie Pacjenta. - Zależności funkcjonalne między odcinkiem szyjnym a stawem skroniowo-żuchwowym – implikacje dla terapii manualnej
Współczesna fizjoterapia i osteopatia coraz częściej zwracają uwagę na złożoną relację pomiędzy odcinkiem szyjnym kręgosłupa a stawem skroniowo-żuchwowym (SSŻ). - Brzuch i miednica pod lupą – badanie fizykalne w praktyce diagnostyki różnicowej
Badanie brzucha i miednicy to jeden z filarów diagnostyki medycznej i różnicowej. W praktyce klinicznej pozwala szybko odróżnić stany nagłe od mniej groźnych dolegliwości oraz ukierunkować dalsze postępowanie. Precyzyjne zebranie wywiadu i systematyczne badanie fizykalne niejednokrotnie okazują się skuteczniejsze niż kosztowne badania obrazowe.